„LINORYTY” - wystawa prac studentów Sztuk Wizualnych Instytutu Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie - Wypożyczalnia Muzyczna, ul. Żeromskiego 2 zaprasza do obejrzenia wystawy linorytów studentów Sztuk Wizualnych Instytutu Sztuk Pięknych Kolegium Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Wystawa czynna w godzinach otwarcia Biblioteki do 6 maja 2023 r.
Wstęp wolny
Serdecznie zapraszamy!
Prezentowane na wystawie prace 13 studentów Sztuk Wizualnych Instytutu Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego powstały w roku akademickim 2020/21 na pierwszym roku studiów. Był to czas nauki zdalnej, kiedy to studenci komunikowali się z nauczycielami indywidualnie przez Internet przedstawiając w ten sposób swoje projekty. Potem pod koniec semestru w mniejszych grupach odbijali wykonane w domu matryce w pracowni linorytu na Uczelni. Pomimo tego trudnego niekiedy traumatycznego okresu powstały bardzo interesujące i niepowtarzalne grafiki świadczące o dużym talencie i wrażliwości młodych artystów, którzy ukazali tutaj własną niezwykle oryginalnie wykreowaną rzeczywistość. Z tym większą satysfakcją patrzę na te prace, bo jako prowadzący byłem świadkiem ich powstawania, a udzielając porad przy projektowaniu chociaż w niewielkiej cząstce mogłem wspierać ten pasjonujący proces twórczy.
Linoryt wywodzi się z jednej z najstarszych technik graficznych, a mianowicie z drzeworytu zwanego kiedyś z grecka ksylografią (ksylon - drzewo, grafein - skrobać). Technika ta stosowana była już w starożytnych Chinach w VI wieku, ale w Europie pojawiła się dopiero w wieku XVI. Linoryt po raz pierwszy był wykorzystany pod koniec dziewiętnastego stulecia w Niemczech przy produkcji wzorów tapet wykonanych z linoleum, które jako tworzywo zostało wynalezione 27 lat wcześniej przez Anglika, Fredericka Waltona. Jako nowa technika artystyczna linoryt pojawił się w początkach XX wieku.
Linoryty tworzyli Henri Matisse i Pablo Picasso. W Polsce jej wybitnymi przedstawicielami byli między innymi Józef Gielniak, Stanisław Fijałkowski, Henryk Czyż. Obecnie zamiast linoleum do wykonywania matryc używa się najczęściej tworzywa PCW lecz nazwa linoryt pozostała, zarówno jako techniki graficznej druku wypukłego, jak i samej odbitki powstałej za pomocą tej techniki.
Za pomocą specjalnie do tego przeznaczonych rylców, noży oraz igieł wycinany jest w matrycy rysunek, który następnie odbija się na papierze w prasie ręcznej lub za pomocą kostki introligatorskiej. Linoryt barwny wykonywany jest zazwyczaj tradycyjnie czyli kolejno odbijając na jednym papierze kilka matryc w zależności od liczby kolorów. Można również po przecięciu matrycy rozprowadzić wcześniej kolory i po złożeniu odbijać jednocześnie albo przycinać linoleum po każdym odbitym kolorze.
Kontynuatorami działań artystycznych w tej technice są prezentowani na wystawie młodzi twórcy:
Paulina Bednarz
Klaudia Durał
Gabriela Gorczyca
Natalia Guz
Krzysztof Flis
Aleksandra Marszał
Aneta Mierzwa
Maja Pacyk
Gabriela Rytarowska
Joanna Specylak
Łukasz Szwajkosz
Anita Tokarczyk
Lidia Turowska
Jestem przekonany, że prace te zainteresują i zainspirują wszystkich miłośników sztuki odwiedzających wystawę w Wypożyczalni Muzycznej WiMBP, a dla studentów będą motywacją do dalszej pracy twórczej.
Dr hab. Jacek Balicki, prof. UR