„Twórcy i wynalazcy z Podkarpacia 1407-1987” – relacja ze spotkania Klubu Pasjonatów UTW-UR

W czwartkowe popołudnie Klub Pasjonatów Uniwersytetu Trzeciego Wieku Uniwersytetu Rzeszowskiego spotkał się w Filii nr 10 WiMBP w Rzeszowie przy ul. Podchorążych 1 – placówce od lat przyjaznej seniorom i słuchaczom UTW. W spotkaniu pod tytułem Twórcy i wynalazcy z Podkarpacia 1407-1987 wzięli udział członkowie Klubu Pasjonatów, Dyskusyjnego Klubu Książki oraz Klubu Fotografii. 

Wykład wygłosiła pasjonatka historii i literatury Maria Suchy, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół UTW. Prezentacja obejmowała 26 wybitnych postaci, które są chlubą naszego regionu. Poczet osobistości godnych przypomnienia rozpoczął wybitny humanista okresu renesansu - Grzegorz z Sanoka, następnie przedstawiciel okresu oświecenia - Ignacy Krasicki i tworzący w epoce romantyzmu hrabia Aleksander Fredro. W późniejszych latach nasza ziemia wydała wybitnych: 

• wynalazców: Ignacego Łukasiewicza (szejka z Galicji, wynalazcę lampy naftowej), Jana Szczepanika (wynalazcę telektroskopu, telefotu, fotometru, kamizelki kuloodpornej)
• naukowców: Franciszka Leję (matematyka), Isidora Isaaka Rabiego (laureata nagrody Nobla z 1944 r.), Józefa Bursztę, Stanisława Pigonia (filologa i rektora Uniwersytetu im. Batorego w Wilnie oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego), 
• artystów: Adama Didura (światowej sławy śpiewaka operowego i dyrektora opery w Warszawie i w Bytomiu), Freda Zinnemanna (urodzonego w Rzeszowie wybitnego amerykańskiego reżysera, zdobywcę 4 Oskarów), Tadeusza Kantora (malarza, reżysera, scenografa), Józefa Szajnę (malarza i scenografa), Zdzisława Beksińskiego (architekta, malarza, rzeźbiarza, rysownika), Franciszka Frączka (malarza), Jerzego Grotowskiego (reżysera teatralnego), Krzysztofa Pendereckiego (światowej sławy kompozytora), 
• piosenkarzy i muzyków: Stana Borysa, Katarzynę Sobczyk, Tadeusza Nalepę, Tomasza Stańkę. 

Szczególna uwaga należy się Franciszkowi Kotuli zasłużonemu dla ziemi rzeszowskiej etnografowi, historykowi, folkloryście i muzealnikowi, autorowi 20 książek i ok. 700 artykułów. Najmłodszym przedstawicielem wybitnych mieszkańców Podkarpacia, ujętym w prezentacji jest 38-letni Radek Rak urodzony w Dębicy, laureat nagrody literackiej NIKE w 2020 roku za powieść Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli.

Maria Suchy odnalazła i zaprezentowała, wykorzystując swoje krasomówcze zdolności, 26 osobowości pochodzących z Podkarpacia, z których każda była lub jest kimś wyjątkowym w swojej dziedzinie. Wykład trwał blisko 2 godziny i wszyscy słuchali go z dużym zainteresowaniem. Otwieraliśmy oczy ze zdumienia, jak wielki wpływ mieli nasi krajanie na rozwój nauki, sztuki, literatury, muzyki czy polityki. Usłyszeliśmy o ciekawych epizodach z ich życia, obejrzeliśmy fotografie. Poznaliśmy osoby wybitne, o których wcześniej nie słyszeliśmy jak np. pochodzący z Rudnik k. Mościsk Jan Szczepanik – prekursor fotografii barwnej, barwnego tkactwa, techniki filmowej i telewizji. 

Dzięki pasji i zaangażowaniu Marii Suchy oraz gościnności biblioteki spędziliśmy bardzo miłe popołudnie, za które serdecznie dziękujemy.

 Renata Jarzębińska-Skupień