Spotkanie z Maciejem Białkiem
24 kwietnia 2023 r. w budynku głównym WiMBP odbyło się organizowane przez Wypożyczalnię Muzyczną spotkanie z Maciejem Białkiem - niewidomym nauczycielem VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Zofii Nałkowskiej w Lublinie, którego historia stała się inspiracją do stworzenia scenariusza filmu Jacka Lusińskiego „Carte Blanche”.
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna rozumiejąc trudną sytuacje osób niepełnosprawnych od wielu lat organizuje spotkania i podejmuje działania na rzecz osób zmagających się z upośledzeniami, współpracując z instytucjami działającymi na rzecz osób sprawnych inaczej, likwidując w swoich placówkach bariery architektoniczne, udostępniając audiobooki, filmy z audiodeskrypcją i wyposażając swoje Filie m.in. w specjalistyczne urządzenia lektorskie dla niewidomych. Wśród organizacji, które wspieramy swoją działalnością jest rzeszowski oddział Fundacji Szansa dla Niewidomych, z inicjatywy którego zaprosiliśmy na spotkanie niezwykłego nauczyciela historii - Macieja Białka, który choć uczy w lubelskim liceum, mieszka w Jaśle.
W rozmowie prowadzonej przez red. Bernadetę Szczyptę, Maciej Białek z właściwą sobie otwartością opowiedział o trudnych dla niego chwilach, kiedy pojawiły się problemy z widzeniem, a choroba bardzo szybko zaczęła się rozwijać. Widzenie jak przez gęstą mgłę z tygodnia na tydzień dekonstruowało jego codzienne życie, powodując traumę i lęk przed przyszłością, utratą pracy i organizacją życia poza szkołą.
Kiedy zacząłem tracić wzrok, myślałem, że to koniec świata. Okazało się jednak, że tak nie jest. Kiedy jedne drzwi się zamykają, inne właśnie się otwierają. Wiedząc o tym jak postrzegane są osoby niepełnosprawne, jaki jest ich status w społeczeństwie postanowił ukrywać fakt, że jest niewidomy. Jak powiedział, 5 lat bez białej laski to pokonywanie bariery psychologicznej, obaw jak będzie postrzegany w szkole, jak zareagują uczniowie. Biała laska ma swoje nie zawsze pozytywne konotacje w życiu społecznymi oraz wyklucza z pracy zawodowej. Pomoc znajomych i dyskretna opieka kolegów nauczycieli pomogła mu uświadomić sobie, że to czy ja widzę, czy nie widzę nie ma znaczenia, bo to jest sprawa mentalności. Przez 2 lata przemieniał swoje myślenie od pomysłu na przetrwanie do momentu, w którym zaczął walczyć o poczucie własnej wartości i świadomości, że można żyć pełnią życia, bo jest w pełni człowiekiem. Świadomość, że historyk nie musi widzieć, ważne by potrafił rzeczowo i obrazowo wykreować rzeczywistość historyczną pozwoliła mu nadal realizować swoje życie zawodowe. Utrata wzroku spowodowała, iż zaczął słuchać ludzi i doświadczać świata innymi zmysłami. Uczy historii w Liceum, jest przewodnikiem po Lublinie, ożenił się, lubi podróżować, gotować, spotykać się z przyjaciółmi. A uczniowie okazali się w postrzeganiu jego ograniczeń bardziej dojrzali niż dorośli.
Propozycję współpracy ze scenarzystą i reżyserem filmu „Carte Blanche” przyjął z dużym dystansem, bo od 2008 roku, kiedy publicznie dowiedziano się, że w Lublinie jest niewidomy nauczyciel, wielokrotnie wypowiadał się na temat swojej sytuacji i po raz kolejny nie wydawało mu się to konieczne. Wrażliwość reżysera i nić porozumienia z Jackiem Lusińskim przełamały niechęć. Od pomysłu do realizacji filmu minęły 3 lata, w trakcie których scenariusz filmu otrzymał dwie prestiżowe nagrody. Czas kręcenia filmu, w którym osobiście zagrał mały epizod, to ciekawe doświadczenie i przygoda, a po jego emisji i sukcesie wielokrotnie musiał dementować fakty ze swojego życia, bowiem scenariusz filmu nie jest jego biografią tylko w pewnej części fikcją, a widzowie nie potrafili tego rozdzielić.
Za ciekawe i inspirujące spotkanie Maciejowi Białkowi podziękowały Pani Dyrektor Bożena Janda, wręczając na pamiątkę wydane przez Bibliotekę audiobooki oraz Pani Ewa Bednarczyk, przewodnicząca Koła Powiatowego Polskiego Związku Niewidomych w Jarosławiu, która od wielu lat aktywnie pomaga słabowidzącym przekraczać bariery mentalne, a społeczeństwu uświadamiać z czym zmagają się ludzie z dysfunkcją wzroku.
Barbara Balicka
