Recenzja książki "Zawsze jest ciąg dalszy" Justyny Dąbrowskiej
Książka składa się z 13 wywiadów z psychoterapeutami i psychoanalitykami. Autorka sama jest psycholożką i psychoterapeutką. Opublikowała kilka książek i sporo wywiadów z tego zakresu, więc wie o co pytać. W zasadzie pytania są takie same do wszystkich, z którymi rozmawia. To nie umniejsza wartości książki. Wszystkie osoby, z którymi przeprowadza wywiady są w podeszłym wieku, mają znaczny dorobek naukowy i uznanie w świecie naukowym za granicą.
Autorka pyta o czas i powody zainteresowania się psychoanalizą, o efekty tej pracy, jak też o kilka bardzo ważnych dla każdego człowieka okresów życia. We wszystkich są odpowiedzi na pytania związane z przemijaniem i nieuchronnością śmierci. Inne pytania - może dla czytelnika najistotniejsze– dotyczą oceny przeżytych lat , a szczególnie wyartykułowania uniwersalnych kanonów życia człowieka, które są najważniejsze, i dają satysfakcję pod koniec życia.
Książka jest ważna szczególnie dla tych, którzy poszukują dróg godnego życia. Znajdą w niej, może nie ścisły przepis na życie , ale z pewnością wskazówki, którymi można się kierować aby nie błądzić. To nie są „morały” dojrzałych osób, ale są to szczere zwierzenia mądrych i doświadczonych naukowców, mających za sobą długie lata życia i pokaźny dorobek naukowy w szczególnej dziedzinie jaką jest psychoanaliza. Oparty on jest na bagażu wiedzy o ludziach, którym pomagali.
Książka ma też dużą wartość dla osób, które są poza „wiekiem emerytalnym”. Taki czytelnik ma możliwość porównać swoje priorytety, którymi kierował się w życiu, z tymi które wymieniają bohaterowie wywiadów. Może poczuć satysfakcję, że jego wybór drogi życiowej i principiów zawodowych, moralnych są podobne lub tożsame z tymi, które prezentują sławy naukowe. Ma też możliwość „skorygować” swoje postępowanie korzystając z rad wynikających z wiedzy popartej badaniami i doświadczeniem życiowym.
Edward Dziaduła z DKK w MBP w Cieszanowie