SYMFONIA NIEPODLEGŁOŚCI I WOLNOŚCI. RELACJA Z WYKŁADU DRA JACKA MAGODNIA ZORGANIZOWANEGO  W RAMACH DKK

W poniedziałkowe przedpołudnie 22 lipca 2024 r. dr Jacek Magdoń z Instytutu Pamięci Narodowej, Oddział w Rzeszowie, z inicjatywy koordynatora DKK wygłosił inspirujący wykład na temat Ignacego Jana Paderewskiego, jednej z kluczowych postaci w historii Polski. Wykład odbył się w Czytelni MiPBP w Ropczycach i zgromadził 13 osób, w tym klubowiczów
z Dyskusyjnego Klubu Książki, czytelników i gości z USA zainteresowanych historią Polski oraz życiem i działalnością Ignacego Jana Paderewskiego.

Wprowadzenie

Ignacy Jan Paderewski pochodził ze zubożałej szlachty bez ziemi. Jego ojciec, Jan, był zarządcą dużego majątku, a matka, Poliksena Nowicka ­– córką polskiego zesłańca. Ignacy Jan urodził się 6 listopada 1860 roku (18 listopada według kalendarza juliańskiego, obowiązującego w Rosji do 1918 roku) we wsi Kuryłówka na Podolu w Imperium Rosyjskim (dziś na Ukrainie). Jego matka nigdy nie wyzdrowiała po porodzie i zmarła kilka miesięcy później. Gdy Ignacy miał trzy lata, jego rodzinę dotknęła kolejna tragedia – ojciec został aresztowany i trafił do więzienia za rolę, jaką odegrał w powstaniu styczniowym. Jako właściwie sierota Paderewski został adoptowany przez ciotkę. Był wyjątkowo bystrym dzieckiem, żywo zainteresowanym muzyką. Z początku pobierał nauki w domu, jednak 
w wieku lat dwunastu przyjęto go do warszawskiego konserwatorium muzycznego, alma mater Chopina. Naukę w tej szkole rozpoczął sześć lat później, w 1878 roku,
 w klasie fortepianu. Być może po to, by zrekompensować sobie traumatyczne dzieciństwo, Paderewski wcześnie założył rodzinę, żeniąc się z koleżanką z konserwatorium, Antoniną Korsakówną. Gdy miał 21 lat, na świat przyszło ich dziecko. Niestety, żona, zmarła wskutek powikłań poporodowych, syn zaś urodził się ciężko upośledzony.

Paderewski - wirtuoz i polityk

Dr Jacek Magdoń podkreślił, że Paderewski był nie tylko wirtuozem fortepianu,
ale także osobą o ogromnym wpływie politycznym. To pod jego bezpośrednim wpływem prezydent USA Woodrow Wilson umieścił w swoim słynnym ultimatum warunek uzależniający podpisanie traktatu wersalskiego od uznania niepodległości Polski. Dzięki temu ultimatum, traktat wersalski zawierał zapis o utworzeniu niepodległego państwa polskiego. 
W 1919 roku Paderewski pełnił funkcje premiera i ministra spraw zagranicznych RP. 
Był absolwentem Instytutu Muzycznego (późniejszego Konserwatorium Warszawskiego) 
i został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami, w tym Orderem Orła Białego, francuskim Krzyżem Wielkim Legii Honorowej oraz tytułem Rycerza Wielkiego Krzyża Orderu Imperium Brytyjskiego.

Mówca, autor i król fortepianu. Kulturowe dziedzictwo Ignacego Jana Paderewskiego. 

Wykładowca z IPN-u -słusznie podkreślił, że Paderewski jest - obok Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego - jednym z trzech twórców polskiej niepodległości. 
Jako premier rządu polskiego i minister spraw zagranicznych w czerwcu 1919 roku podpisał traktat wersalski. Prelegent wspomniał także zasługi wirtuoza w kontekście kulturowym. 
Jego zdaniem, Paderewski był  cenionym mówcą i autorem licznych broszur poświęconych życiu i twórczości Fryderyka Chopina oraz Henryka Sienkiewicza, co miało ogromny wpływ na potrzymanie ducha polskości w Narodzie. Przypomniał, że Paderewski - Król Fortepianu, już w wolnej Polsce,  w 1933 roku opatrzył wstępem potężny, liczący blisko sześćset stron tom korespondencji Chopina, wydany w Paryżu pt. Pisma Fryderyka Chopina: Korespondencja. Tom ten podobnie jak O Szopenie - mowa wygłoszona na obchodzie szopenowskim 
w filharmonii dnia 23 października 1910, wydana we Lwowie w 1911 roku dostępne są
w bibliotekach cyfrowych.  

Zakończenie.

W podsumowaniu, dr Jacek Magdoń zwrócił uwagę na bogatą spuściznę Paderewskiego jako pianisty, kompozytora i polityka, podkreślając jego niezachwiane zaangażowanie w walkę 
o niepodległość Polski. Ignacy Jan Paderewski zmarł 29 czerwca 1941 roku w Nowym Jorku,
 a jego pogrzeb zgromadził tysiące osób. Początkowo pochowany na cmentarzu Arlington, jego szczątki przeniesiono do Polski w 1992 roku i złożono w katedrze Świętego Jana w Warszawie.

Podziękowanie

Wykład na temat Ignacego Jana Paderewskiego był inspirującym przypomnieniem 
o niezłomnej postawie wybitnego rodaka i jego ogromnym wkładzie w odzyskanie przez Polskę niepodległości.

Panu Jackowi Magdoniowi, naszemu wieloletniemu Czytelnikowi, serdecznie dziękujemy za perfekcyjny wykład dla naszych klubowiczów. 

Grażyna Woźny - moderatorka DKK w MiPBP w Ropczycach