„Powróceni” Abdulrazaka Gurnaha na lutowym spotkaniu DKK w Czudcu

Tym razem dyskutowałyśmy nad książką laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za 2021 rok – Abdulrazaka Gurnaha pt.„Powróceni”. Książka porusza kwestię zła jakie wyrządził biały człowiek Afryce, która stawała się kolonią coraz to innego państwa. Dzięki tej lekturze poznajemy losy ludzi, którzy na dekady zostali pozbawieni prawa do wolności, wymazani z historii a często jest to nasze pierwsze zetknięcie się z dziejami Afryki Wschodniej. Na początku XX wieku sytuacja we wschodniej Afryce nie była prosta. Krajem rządzili twardą ręką Niemcy, a jakby tego było mało, zanosiło się na duży konflikt pomiędzy europejskimi potęgami. W tak niepewnych czasach mało kto chciał się wychylać, a jedynym pragnieniem było po prostu przetrwanie kolejnego dnia. Głównymi bohaterami „Powróconych” są Khalifa, Hamza, Afiya i Ilyas. Poznajemy ich jako młodych ludzi, żyjących z dnia na dzień. Próbują oni odnaleźć swoje miejsce w świecie, często płynąc z prądem i szukając szczęścia. Ilyas jako dziecko uciekł z domu i zostaje porwany przez niemieckiego żołnierza i wcielony do Schutztruppe. Po latach udaje mu się wrócić ale rodzice już nie żyją, odnajduje tylko swoją młodszą siostrę. Afiya jest wychowywana przez krewnych, u których doświadczyła tylko przemocy i braku jakiegokolwiek uczucia. Khalifa tylko pozornie miał wpływ na swój los –żona i praca zostały dla niego wybrane. Hamza został oddany w zastaw za długi, trafił do oddziału askarysów na szczęście ocalał z wojny, która odcisnęła na nim swe piętno. Każdy z bohaterów, mimo doświadczeń losu stara się ułożyć sobie życie i odnaleźć się w tej rzeczywistości.

Książka wszystkim się podobała, bo dzięki niej wzbogaciłyśmy się o wiedzę na temat Afryki i jej kolonizacji, tragicznych losów ludzi zamieszkujący ten kontynent świata. Autor w bardzo przystępny sposób przedstawia czytelnikowi historię i kulturę dzisiejszej Tanzanii, dzięki czemu czyta się ją z dużym zainteresowaniem, bez znudzenia.

Halina Zaręba - moderatorka DKK w GBP w Czudcu